5 yıl görev yapacak cumhurbaşkanı ve yeni milletvekillerinin belirleneceği seçim için ülke genelinde 973 ilçe ve 1094 ilçenin seçim kurullarında 191 binden fazla sandık kuruldu.
Seçimde ülkede 60 milyon 697 bin 843 seçmen oy kullanacak. 4 milyon 904 bin 672 seçmen ülkede ilk kez oy kullanacak. Cezaevlerinde bulunan ve ihmal suçundan hüküm giyen seçmen sayısı ise 53 bin 172.
Türkiye genelinde oy verme işlemleri 08:00-17:00 saatleri arasında yapılacak. Ancak saat 17.00’ye gelmesine rağmen sandıkta oy kullanmak için bekleyen seçmenler, cumhurbaşkanı tarafından sayıldıktan sonra sırayla oylarını kullanacak.
İşte seçimde gün boyu öne çıkan anlar…
09:00 – İstanbul’da metro seferleri uzatıldı
Metro İstanbul, Cumhurbaşkanlığı Seçimi ve 28. Milletvekili Seçimi nedeniyle seferlerin bu gece 02:00’ye kadar uzatıldığını duyurdu.
Metro İstanbul’dan yapılan açıklamada, seçimler nedeniyle pazarı pazartesiye bağlayan bazı seferlerin gece saat 02:00’ye kadar uzatıldığı belirtildi.
08:00 – Oy verme işlemi başladı
Cumhurbaşkanlığı ve 28. Milletvekili Genel Seçimleri için oy verme süreci Türkiye genelinde saat 08.00 itibari ile başladı.
Oy kullanma yerine cep telefonu ile girmek yasaktır.
Seçmenler, kimliklerini çekinmeden ortaya koyan Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarasına sahip resmi belgelerden biri ile fotoğraflı olarak oy kullanabilecek.
Seçmenlerin nerede oy kullanacaklarını gösteren seçmen bilgi formunu yanlarında getirmelerine gerek yoktur. Seçmen bilgi formunu almayanlar, nerede ve hangi sandıkta oy kullanacaklarını Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) internet sitesinden öğrenebilecek. Seçimin ikinci türe bırakılması halinde seçmen bilgi formuna tekrar gerek kalmayacak.
Oy kullanma yerine cep telefonu, fotoğraf makinesi, sinema kamerası gibi görüntü kaydedici veya iletişim cihazları ile girilmesi yasaklanacaktır. Bu tür cihazlar, oy verme işlemi bittikten sonra iade edilmek üzere sandık başına bırakılacaktır.
Seçmenler, cumhurbaşkanı ve milletvekilleri için seçtikleri diğer iki oy pusulasını da aynı zarfa koyarak sandığa atacak.
Cumhurbaşkanlığı seçimi için ilk olarak oy pusulalarının sayımı ve dökümü yapılacak.
Deprem bölgesinde seçim
YSK, Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen depremler nedeniyle çeşitli önlemler aldı. Depremden etkilenen illerdeki eksiklikleri tespit eden YSK, çalışmalar sonucunda illere kurduğu konteynerlerde seçimlerin sağlıklı bir şekilde yürütülmesi için hazırlıklar yaptı.
Bölgede daha önce okullarda sandık kurulduğu gibi okullarda da sandık kurulacak. Okulların yıkılması veya zarar görmesi durumunda bahçeye veya yakın bir alana konteynerler konularak oylama yapılacak.
Depremden etkilenen seçmenler, adres kaydının tutulduğu yerde oy kullanacak ve oylar o seçim bölgesi için sayılacak. Zelzele bölgesinden yaklaşık 133 bin seçmenin başka illere kaydı yaptırıldı.
Bu seçimde hastalık veya engellilik nedeniyle yatalak olan seçmenler için mobil oy sandıkları oluşturuldu. Bu seçmenler, mobil sandıklarda oy kullanabilecek.
Ayrıca bu seçimde ilk kez kendileri için hazırlanan şablonla oy kullanacak görme engelliler için her sandığa bir şablon gönderilecek.
Gümrüklerde oy verme işlemleri devam ediyor
Yabancı seçmen kütüğünde kayıtlı 3 milyon 416 bin 98 seçmen için 73 ülke 156 yerdeki dış temsilciliklerde sandık kurulları oluşturuldu. Yurtdışı temsilciliklerde oy kullanma süreci 9 Mayıs’ta sona erdi. İkamet ettikleri ülkede belirlenen süre içinde oy kullanamayanların gümrük kapılarındaki oy kullanma işlemleri saat 17.00’ye kadar devam edecek.
Yurtdışında kullanılan oy pusulaları, uçaklar ve diplomatik kuryelerle Türkiye’ye getirildi. Ankara ATO Kongresi’nde bulunan Yurtdışı İlçe Seçim Kurulu’nda saklanan oylar, yurt genelinde oy verme işleminin tamamlanmasını müteakip diğer oylarla eş zamanlı olarak açılarak sayıma başlanacak.
Milletvekili seçimlerinde 24 siyasi parti yarışacak
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Muharrem İnce, Kemal Kılıçdaroğlu ve Sinan Ogan’ın isimleri kurayla belirlenen sıraya göre sandıkta yer alacak. Ancak adaylardan Muharrem İnce, 11 Mayıs’ta adaylığından çekildiğini açıkladı. Pusulaların basımı ve dağıtımı tamamlandığından, İnce’nin adı pusulalarda yer almaya devam edecek.
28. Dönem TBMM’sini belirlemek için yapılacak Genel Seçime Türkiye genelinde 24 siyasi parti ve 151 bağımsız milletvekili adayı girecek.
Bazı siyasi partiler, “Cumhuriyet”, “Millet”, “Ata”, “Emek ve Hürriyet” ve “Sosyalist Güç Birliği” ittifakları altındaSeçime 5 farklı ittifakla giriyor.
Bu kapsamda AK Parti, MHP, BBP ve Yeniden Refah Partisi “Millet İttifakı” adı altında seçimlere katılıyor.
CHP, GÜZEL Parti, Saadet Partisi, Gelecek Partisi, Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA Parti) ve Demokrat Parti’den oluşan “Millet İttifakı” kuruldu.
Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti) ile Türkiye İşçi Partisi (TİP) “Emek ve Özgürlük İttifakı” adı altında yarışıyor. HDP de seçimlere Yeşil Sol Parti listelerinden katılıyor.
Zafer Partisi ve Adalet Partisi “Ata” ittifakı adı altında, Türkiye Komünist Partisi, Türkiye Komünist Hareketi ve Sol Parti ise “Sosyalist Güç Birliği İttifakı” adı altında yarışıyor.
oy kullanma istasyonları
Kapalı sandık sandıkları, oyların anonimliğini ve seçmenin tam bir serbestlik içinde oy kullanmasını sağlayacak, içinin dışarıdan izlenmesine izin vermeyecek biçimde olacak.
Parti meclisi üyeleri, adaylar ve sandıkta görevli müşahitler (gözlemciler) partilerini gösteren yaka kartı, amblem ve benzeri herhangi bir işaret taşıyamazlar.
Sandık kurulu başkanı ve üyeleri göreve başlamadan önce sandık başında bulunanların önünde yemin ederek sandığın boş olup olmadığını kontrol eder.
Sandık alanındaki düzenleme, sandık kurulu başkanı tarafından yapılır. Önder, sistemi bozmaya çalışanları uyaracak, uyarıyı dinlemeyenleri sandıktan atabilecek.
Sandık alanında alınacak tedbirler, seçmenin sandık süreçlerini izlemesini engelleyecek nitelikte olmayacaktır.
Oylamada hamile, hasta, engelli ve yaşlılara öncelik verilecek.
Hiç kimse sandıkta seçmene, kullanacağı oy konusunda müdahale edemeyecek, öneride bulunamayacak veya tavsiyede bulunamayacak. Seçmenler, oylarını kullandıktan sonra sandıktan çıkacak.
Seçim günü yasakları
Seçim yasakları kapsamında 06:00-00:00 saatleri arasında alkollü içecek satışı yapılmayacak, halka açık yerlerde alkollü içki verilmesi ve içilmesi yasaklanacak. Oy kullanma süresi boyunca Cümbüş mekanları kapalı kalacak, eğlence niteliğindeki lokantalarda sadece yemek servisi yapılabilecektir.
Düğün, seçim yasaklarına ve belirlenen kurallara uyulmak kaydıyla saat 18:00’den sonra yapılabilir.
Güvenlik ve düzeni sağlamakla görevli olanlar dışında kimse silah taşıyamayacak. Radyolar ve her türlü yayın organları saat 18.00’e kadar seçim ve seçim sonuçlarına ilişkin haber, iddia ve yorum yapamayacak. 18:00-21:00 saatleri arasında radyolarda ve her türlü yayın organlarında YSK’nın seçimle ilgili yapacağı haber ve duyurular yayınlanacak.
Tüm yayınlar seçim günü saat 21:00’den sonra yapılacak, ancak YSK’nın gerekli görmesi halinde saat 21:00’den önce yayın yapılmasına karar verilebilir.
Oylar hangi durumlarda geçersiz sayılır?
Seçmenler, cumhurbaşkanı ve milletvekilleri için tercih ettikleri iki farklı oy pusulasını bir zarfa koyarak sandığa atacak. Cumhurbaşkanlığı seçimi için ilk olarak oy pusulalarının sayımı ve dökümü yapılacak.
Zarftan çıkan oy pusulalarında bir seçim türünün geçersiz olması diğerinin geçersizliğini gerektirmez.
“Evet” veya “Tercih” mührü basılmazsa, birden fazla ittifak, bire bir ittifaka dahil olmayan bir parti veya adayın oyları geçersiz sayılır.
Oy pusulasının bütünlüğünü bozacak şekilde yırtılması veya yırtılması ve oy pusulasının üzerine mühür dışında veya mühür yerine rastgele özel işaret, isim, imza kaşesi veya parmak izi basılması da oyunu geçersiz kılar.
Ayrıca oy pusulasında bariz bir şekilde karalama, karalama, işaretleme veya zarfın içinde rastgele bir unsur bulunması halinde oylar geçersiz sayılacaktır.
Cumhurbaşkanlığı adaylarından hiçbiri salt çoğunluğu sağlayamazsa 28 Mayıs’ta ikinci bir oylama yapılacak. Bunun için YSK’nın önceden hazırladığı seçim takvimi çalışacak.
